Fysieke training vermindert klachten en bijwerkingen bij uitgezaaide borstkanker
Utrecht, 7 december 2023 Patiënten met uitgezaaide borstkanker hebben minder last van hun ziekte en de bijwerkingen van behandelingen als zij aan lichamelijke training doen.
Ze zijn bijvoorbeeld minder moe, hebben minder pijn en krijgen een beter uithoudingsvermogen. Daardoor ervaren de patiënten een betere kwaliteit van leven. Dat is gebleken uit een internationale studie onder leiding van UMC Utrecht. Het is voor het eerst dat de invloed van beweging bij uitgezaaide kanker zo omvangrijk werd onderzocht.
Elk jaar krijgen zo’n 3.500 mensen de diagnose uitgezaaide borstkanker in Nederland. De gemiddelde overleving is nu twee tot drie jaar, maar een op de vier patiënten is na vijf jaar nog in leven. Er zijn ook mensen bekend die na vijftien jaar nog in leven zijn. Beter worden deze patiënten niet meer. Ze blijven de rest van hun leven onder behandeling en moeten dus continu omgaan met bijwerkingen en klachten. Ze zijn vermoeid, kortademig, hebben pijn en beschikken over een minder goede lichamelijke conditie. Hun ’normale’ leven gaat ondertussen gewoon door: ze gaan naar het werk, runnen een gezin en hebben een actief sociaal leven.
Negen maanden trainen
De PREFERABLE-EFFECT-trial onderzocht of fysieke training deze patiënten kan helpen om een betere kwaliteit van leven te krijgen. De studie werd gecoördineerd door het Julius Centrum van het UMC Utrecht en is een samenwerking tussen zorgcentra uit vijf Europese landen (Duitsland, Polen, Spanje, Zweden, Nederland) en Australië. Het Nederlands Kanker Instituut, het onderzoeksinstituut van het Antoni van Leeuwenhoek, is één van de partners binnen dit onderzoeksconsortium.
Aan de studie deden 357 patiënten (onder wie twee mannen) met uitgezaaide borstkanker mee. De ene helft (de controlegroep) kreeg standaardzorg en -behandelingen. De andere helft (de beweeggroep) kreeg een trainingsprogramma van negen maanden aangeboden. Dat bestond uit conditie-, kracht- en balanstraining. Denk daarbij aan bijvoorbeeld aan indoor fietsen, bankdrukken en squats. Zij deden dat onder begeleiding van een fysiotherapeut gespecialiseerd in oncologie: de eerste zes maanden twee keer per week, en de laatste drie maanden één keer per week.
Betere kwaliteit van leven
Na drie, zes en negen maanden werden de groepen vergeleken. En wat bleek? Deelnemers aan het trainingsprogramma waren minder moe en gaven aan een betere kwaliteit van leven te ervaren. Verder hadden ze minder last van pijn en kortademigheid. Ook waren de deelnemers zeer gemotiveerd om na negen maanden door te gaan met trainen: het programma helpt mensen om sporten te integreren in hun behandeling en een vast onderdeel te maken van hun dagelijkse routine.
Anne May, hoogleraar klinische epidemiologie van het leven met en na kanker (UMC Utrecht): “Gebaseerd op deze resultaten, raden we mensen met uitgezaaide borstkanker aan om een beweegprogramma onder begeleiding van een fysiotherapeut te volgen. Daarnaast willen we bereiken dat artsen hun patiënten ook meer wijzen op het belang van bewegen.”
Borstkankervereniging verheugd
Borstkankervereniging Nederland is verheugd over de resultaten van de PREFERABLE-EFFECT-trial. “Deze studie laat zien dat het loont om jezelf te blijven uitdagen, hoe moeilijk het ook kan zijn om te blijven bewegen als je uitgezaaide borstkanker hebt”, reageert Cristina Guerrero Paez, directeur Borstkankervereniging Nederland.
May presenteerde de resultaten vandaag op het hoofdpodium van het toonaangevende San Antonio Breast Cancer Symposium in de Verenigde Staten.
Meer weten? Lees dit artikel op de website van UMC Utrecht.